Powerpoint bài lựa chọn trật tự từ trong câu lớp 8

Giáo án Powerpoint bài lựa chọn trật tự từ trong câu, bài giảng điện tử môn Ngữ Văn lớp 8

Giáo viên: Nguyễn Thị Huyên
TIết 119
( Luyện tập )
Nhận xét về cách sắp xếp trật tự từ in
đậm trong hai đoạn trích trên?
... Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ
chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của
tất cả mọi người đều được thực hành vào công
việc yêu nước, công việc kháng chiến.
(Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta)
Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột
đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa
xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù.
(Trần Quốc Tuấn, Hịch tướng sĩ)
“ Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ
gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa;
chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan
uống máu quân thù.”
tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối
ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa
=> tột cùng lo lắng
=> tột cùng đau xót
=> tột cùng căm tức
... Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền,
tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước
của tất cả mọi người đều được thực hành vào
công việc yêu nước, công việc kháng chiến.
(Hồ Chí Minh, Tinh thần yêu nước của nhân dân ta)
 Kết quả là làm cho tinh thần yêu nước được thực
hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến
 Giải thích cho quần chúng hiểu.
 Tuyên truyền cho quần chúng hưởng ứng.
 Tổ chức cho quần chúng làm.
 Lãnh đạo quần chúng để làm cho đúng.
=> Có nhiều cách sắp xếp trật tự từ khác
nhau -> tuỳ thuộc vào mục đích nói và viết
mà lựa chọn cách sắp xếp để đạt hiệu quả.
mục đích:
Khích lệ tinh thần yêu nước chống ngoại xâm
-“Hịch tướng sĩ”: dùng cảm xúc tác động
vào cảm xúc.
-Tinh thần yêu nước của nhân dân ta”:
dùng hành động chỉ ra việc cần làm
Giải thích lí do sắp xếp trật tự từ trong
các từ và cụm từ in đậm?
a. Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời gây nền độc lập,…
(Nguyễn Trãi )
b. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại
sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn,
nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất
cả lũ bán nước và cướp nước. ( Hồ Chí Minh )
c. Có buổi nắng sớm mờ, biển bốc hơi nước, không nom thấy đảo
xa, chỉ một màu trắng đục. Không có thuyền, không có sóng,
không có mây, không có sắc biếc của da trời. ( Vũ Tú Nam )
=> Theo trình tự thời gian
=> Theo trình tự trước sau của hoạt động
=> Theo trình tự quan sát
Để sắp xếp trật tự từ nhằm mục
đích thể hiện thứ tự nhất định của
sự vật, hiện tượng, hoạt động, đặc
điểm thì ta cần chú ý điều gì?
 Cần chú ý đến thứ tự trước sau và mức
độ quan trọng của sự vật, hiện tượng, hoạt
động đặc điểm.
Bài tập 5/ SGK – 124
Thời gian: 3 phút
Dưới đây là đoạn kết bài “Cây tre
Việt Nam” của Thép Mới ( Ngữ văn
6 tập hai ). Hãy liệt kê các khả năng
sắp xếp trật tự từ trong bộ phận
câu in đậm. Đối chiếu đoạn kết với
dàn ý bài văn và cho biết vì sao tác
giả lựa chọn trật tự từ như vậy?
Cây tre Việt Nam! Cây tre xanh,
nhũn nhặn, ngay thẳng, thuỷ
chung, can đảm. Cây tre mang
những đức tính của người hiền là
tượng trưng cao quý của dân tộc
Việt Nam.
Dàn ý bài “ Cây tre Việt Nam”:
-Đoạn 1: Giới thiệu về cây tre và những
phẩm chất đáng quí của tre.
-Đoạn 2: Tre gắn bó với con người trong
cuộc sống và lao động.
-Đoạn 3: Tre sát cánh với con người trong
chiến đấu bảo vệ quê hương.
-Đoạn 4: Tre là người bạn đồng hành với
con người trong hiện tại và tương lai.
xanh
Cây tre
Thẳng, dẻo dai
nhũn nhặn thuỷ chung ngay thẳng can đảm
- xanh:
đặc điểm
vốn có,
dễ thấy.
- Nhũn nhặn, ngay thẳng:
những phẩm chất tốt đẹp phải
có thời gian tìm hiểu mới biết.
- Thuỷ chung, cam đảm: những
phẩm chất tốt đẹp phải trải qua
thử thách mới hiểu.
=> Trật tự thể hiện vẻ đẹp từ bên ngoài
đến phẩm chất bên trong của cây tre.
=> Đúc kết những phẩm chất đáng quý
của cây tre theo trình tự dàn ý trong bài.
Cách
sắp
xếp
hợp lí
Bài tập 3a/SGK – 123: Phân tích cấu trúc ngữ pháp
những dòng thơ in đậm và nhận xét về hiệu quả diễn
đạt của trật tự từ?
Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.
Lom khom dưới núi, tiều vài chú,
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng, con cuốc cuốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
(Bà Huyện Thanh Quan, Qua Đèo Ngang)
Lom khom döôùi nuùi, tieàu vaøi chuù
Laùc ñaùc beân soâng, chôï maáy nhaø.
Nhôù nöôùc ñau loøng, con quoác quoác
Thöông nhaø moûi mieäng, caùi gia gia.
Hiệu quả:
- Gợi vẻ hoang sơ, đìu hiu của Đèo Ngang
- Nhấn mạnh nỗi buồn của tác giả
VN TN CN
VN
VN
VN
CN
CN
CN
TN
Đảo
trật tự

pháp
1. Một thời đại vừa chẵn mười năm.
Trong mười năm ấy, thơ mới đã tranh đấu gắt gao với thơ cũ,
một bên giành quyền sống, một bên giữ quyền sống. Cuộc đấu
tranh ấy kéo dài cho đến ngày thơ mới toàn thắng. Trong sự
thắng lợi ấy, cũng có công của những người tả xung hữu đột
nơi chiến trường, nhưng trước hết là công của những nhà thơ
mới. (Hoài Thanh – Hoài Chân, Một thời đại trong thi ca)
2. Một thời đại vừa chẵn mười năm.
Thơ mới đã tranh đấu gắt gao với thơ cũ, một bên giành quyền
sống, một bên giữ quyền sống trong mười năm ấy. Cuộc đấu
tranh ấy kéo dài cho đến ngày thơ mới toàn thắng. Những
người tả xung hữu đột nơi chiến trường, trước hết là những
nhà thơ mới cũng có công trong sự thắng lợi ấy,
(Hoài Thanh – Hoài Chân, Một thời đại trong thi ca)
Em hãy so sánh cách diễn đạt ở hai đoạn văn trên và cho
biết cụm từ in đậm khi đặt ở đầu câu nhằm mục đích gì?
Một thời đại vừa chẵn mười năm.
Trong mười năm ấy, thơ mới đã tranh đấu gắt gao
với thơ cũ, một bên giành quyền sống, một bên giữ
quyền sống. Cuộc đấu tranh ấy kéo dài cho đến ngày
thơ mới toàn thắng. Trong sự thắng lợi ấy, cũng có
công của những người tả xung hữu đột nơi chiến
trường, nhưng trước hết là công của những nhà thơ
mới. (Hoài Thanh – Hoài Chân, Một thời đại trong thi ca)
-Là trạng ngữ.
-Có liên quan về ý nghĩa tới câu đứng
trước đó.
 Theo em,trật tự từ nào sau đây có tác dụng
thể hiện sự hài hoà về ngữ âm lời nói?
A. Cối xay tre nặng nề quay, từ
nghìn đời nay, xay nắm thóc.
C. Cối xay tre nặng nề quay, xay
nắm thóc, từ nghìn đời nay.
B. Từ nghìn đời nay, cối xay tre
nặng nề quay, xay nắm thóc.
Cối xay tre nặng nề quay, từ nghìn đời nay,
xay nắm thóc.
(Thép Mới, Tre Việt Nam)
=> Tạo sự hài hoà về ngữ âm lời nói.
B
B
B
Bài tập 6/SGK-124:
Viết một đoạn văn ngắn về đề tài sau:
Lợi ích của đi bộ đối với sức khoẻ.
Giải thích cách sắp xếp trật tự từ ở một câu trong
đoạn văn đã viết.
BÀI TẬP CỦNG CỐ KIẾN THỨC
Câu 1:
Em hãy nêu ngắn gọn những tác
dụng của việc lựa chọn trật tự từ
trong câu?
-Thể hiện thứ tự nhất định của sự
vật, hiện tượng, hoạt động, đặc
điểm.
-Nhấn mạnh hình ảnh, đặc điểm của
sự vật, hiện tượng.
-Liên kết câu với những câu khác
trong văn bản.
-Đảm bảo sự hài hoà về ngữ âm của
lời nói.
Câu 2:
Để sắp xếp trật tự từ nhằm mục
đích thể hiện thứ tự nhất định của
sự vật, hiện tượng, hoạt động, đặc
điểm thì ta cần chú ý điều gì?
 Cần chú ý đến thứ tự trước sau
và thứ bậc quan trọng của sự vật,
hiện tượng, hoạt động đặc điểm.
Câu 3:
Khi muốn sắp xếp trật tự từ nhằm
mục đích nhấn mạnh về hình ảnh,
đặc điểm của sự vật, hiện tượng
thì ta làm thế nào?
=> Đảo trật tự cú pháp
Câu 4:
Tác dụng của việc lựa chọn trật tự
các từ ngữ in đậm là gì?
Ta bước chân lên, dõng dạc,
đường hoàng,
Lượn tấm thân như sóng cuộn,
nhịp nhàng.
(Thế Lữ)
=> Tạo sự hài hoà về âm thanh
trong câu thơ
Câu 5:
Tác dụng của việc lựa chọn trật tự
các từ ngữ in đậm là gì?
Ta bước chân lên, dõng dạc,
đường hoàng,
Lượn tấm thân như sóng cuộn,
nhịp nhàng.
(Thế Lữ)
=> Tạo sự hài hoà về âm thanh
trong câu thơ
Hướng dẫn về nhà
- Soạn bài “Ông Giuốc- đanh mặc
lễ phục”
-Hoàn thành bài tập trong SGK.
Chóc c¸c em
häc tèt

Xem nhiều