BÀI 4 XÃ HỘI NGUYÊN THỦYMỤC TIÊU BÀI HỌC
Mô tả được các giai đoạn tiến triển của xã hội nguyên thủy
Trình bày được những nét chính về đời sống của con người thời
nguyên thủy trên thế giới và Việt Nam.
Nêu được vai trò của lao động đối với quá trình phát triển của con
người thời nguyên thủy và xã hội loài người.A. KHỞI ĐỘNGNếu không có điện đời
sống của chúng ta sẽ giống
thời kì nguyên thủy.Từ khi con
người xuất hiện
Xã hội có giai
cấp và nhà nước
Xã hội nguyên thủy
Xã hội nguyên thủy diễn ra trong
khoảng thời gian nào?I. CÁC GIAI ĐOẠN TIẾN TRIỂN CỦA XÃ HỘI NGUYÊN THỦY
Quan sát hình 4.2 và
sắp xếp các cụm từ
sau để hoàn thành
trục thời gian:
Từ khi con
người xuất hiện
Xã hội có giai
cấp và nhà nước
Xã hội nguyên thủy
Giai đoạn
Tổ chức
Người tối cổ
Người tinh khôn
Bầy người nguyên thủy
Thị tộc
Bộ lạcI. CÁC GIAI ĐOẠN TIẾN TRIỂN CỦA XÃ HỘI NGUYÊN THỦY
Từ khi con
người xuất hiện
Xã hội có giai
cấp và nhà nước
Xã hội nguyên thủy
Người tối cổ Người tinh khôn
Bầy người nguyên thủy Thị tộc Bộ lạc
Giai đoạn
Tổ chứcGia đình Bầy người nguyên thủy Thị tộc Bộ lạc
Các gia đình có
quan hệ huyết
thống và có tộc
trưởng đứng đầu
Gia đình gồm bố-
mẹ-con
Bầy người nguyên
thủy gồm vài gia
đình sống cùng
nhau
Gồm các thị tộc
sinh sống trên cùng
địa bàn, đứng đầu
là tù trưởng.
Người tối cổ Người tinh khôn
Như vậy các các giai đoạn tiến triển của xã hội nguyên thủy là…Ai nhanh nhất đúng nhất
Hãy biểu diễn khái niệm thị tộc và bộ lạc dưới hình thức phần
tử và tập hợp của toán học?
Bộ lạc
Thị tộcII. ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT CỦA NGƯỜI NGUYÊN THỦY
1. Lao động và công cụ lao độngQuan sát hình ảnh kết hợp đọc SGK hoàn thành bảng sau
Nội dung Người tối cổ Người tinh khôn
Đặc điểm cơ thể
Công cụ lao độngNội
dung
Người tối cổ Người tinh khôn
Đặc
điểm cơ
thể
Thể tích não 850-
1100cm2
Thể tích não 850-
1100cm3
Công
cụ lao
động
Rìu cầm tay, mảnh
tước
Rìu mài lưỡi, lao,
cung tên
Theo em nhờ đâu con người ngày càng hoàn thiện bản thân?
1. Lao động và công cụ lao độngNội
dung
Người tối cổ Người tinh khôn
Đặc
điểm cơ
thể
Thể tích não 850-
1100cm2
Thể tích não 850-
1100cm3
Công
cụ lao
động
Rìu cầm tay, mảnh
tước
Rìu mài lưỡi, lao,
cung tên
Nhờ lao động con người đã từng bước tự cải biến và hoàn
thiện mình.
1. Lao động và công cụ lao động
Tại Việt Nam tìm thấy nhiều công cụ bằng đá của Người tối cổ tại
An Khê (Gia Lai), Núi Đọ (Thanh Hóa).Dấu tích người tiền cổ được tim thấy tại Việt Nam năm 2019Xem video, đọc SGK và cho biết tại sao lửa là phát minh quan trọng nhất của người tối cổ?II. ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT CỦA NGƯỜI NGUYÊN THỦY
2. Từ hái lượm, săn bắt đến trồng trọt, chăn nuôiPhiếu học tập
Nhiệm vụ 1: Liệt kê ít nhất 6 cách thức lao động
của người nguyên thủy mà em nhìn thấy trên trục
thời gian:
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................
Nhiệm vụ 2: Bắt cặp với một người bạn trao đổi về
nội dung đã viết. Sau đó thống nhất cách thức nào
giúp con người chuyể dần từ di cư sang định cư?
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................
..................................................................................II. ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT CỦA NGƯỜI NGUYÊN THỦY
2. Từ hái lượm, săn bắt đến trồng trọt, chăn nuôi
- Ban đầu người nguyên thủy biết săn bắt, hái lượm Phụ thuộc tự nhiên nên
phải di chuyển.
- Sau đó người nguyên thủy biết trồng trọt, chăn nuôi Dần sống định cư.
- Tại Việt Nam cũng xuất hiện nền nông nghiệp sơ khai và địa bàn cư trú cũng
được mở rộng.Hình 4.9 cho em biết những
thông tin gì?
Sahara là vùng đất con người đã từng định cư, sinh sống, chăn nuôi.
Nhưng ngày nay nơi đây là 1 sa mạc lớn…
Vậy điều gì đã xảy ra?III. ĐỜI SỐNG TINH THẦN CỦA NGƯỜI NGUYÊN THỦY
Đời sống tinh thần
được hiểu là gì?
Làm
đẹp
Nghệ
thuật
Tinh
thần
Tâm
linhIII. ĐỜI SỐNG TINH THẦN CỦA NGƯỜI NGUYÊN THỦY
Người nguyên thủy đã biết:
- Chôn cất người chết
- Sử dụng đồ trang sức
- Vẽ tranh trên hang động
- Điêu khắcLUYỆN TẬPEm hãy tưởng tượng em đang ở trong một khu rừng già, xa xôi,
hoang vắng, chỉ có cây cối, hang đá, thú rừng và không có các vật
dụng thời hiện đại như bật lửa, diêm, điện thoại di động, áo mưa,
lương thực... Làm thế nào để em có thể tồn tại?VẬN DỤNG
Giáo viên mời
đại diện 4 bạn
lên chơi. Giải
thích tại sao sắp
xếp như vậy.
Các bạn còn lại
nhận xét, góp ý.
Giáo viên: Bùi Thị ThuVideo\
BÀI 5. XÃ HỘI NGUYÊN THUỶ 1: Các giai đoạn tiến triển của xã hội nguyên thuỷ.
=> Lao động giúp con người phát triển trí thông minh, đôi bàn tay con người cũng dần trở
nên khéo léo, cơ thể cũng dần biến đổi để thích ứng với các tư thế lao động giúp con người
người từng bước tự cải biển mình và làm cho cuộc sống phong phú hơn
Bầy người nguyên thuỷ Công xã thị tộc
+ Là tổ chức xã hội sơ khai đầu tiên
của loài người,,...
+ Biết chế tạo công cụ lao động
bằng đá, được ghè đẽo thô sơ.
+ Đời sống dựa vào săn bắt, hái
lượm, biết tạo ra lửa. Sống trong
hang động.
+ Gắn liền với sự xuất hiện của Người tinh khôn
(khoảng 15 vạn năm trước).
+ Công cụ lao động đã được mài cho sắc bén và đẹp
hơn; chế tạo cung tên, làm đố gốm, dệt vải, đặc biệt
đã biết đến trồng trọt và chăn nuôi.
+ Biết chế tạo, sử dụng đổ trang sức, sáng tạo nghệ
thuật (vẽ tranh trên vách hang đá,...).
Đã có tục chôn người chết và đời sống tâm linh.
+ Tổ chức xã hội: Công xã thị tộc gồm 2, 3 thế hệ, có
cùng dòng máu, làm chung và hưởng chung. Nhiều
thị tộc họ hàng, sống cạnh nhau tạo thành bộ lạc.2: Đời sống vật chất và tinh thần của người nguyên thuỷ trên đất nước Việt Nam.
Rìu đá Nui Đọ Rìu đá Bắc Sơn+ Trong nhiều hang động, người ta đã phát
hiện các mộ táng, có chôn theo công cụ và
đồ trang sức.
- Về đời sống vật chất:
+ Sống chủ yếu trong các hang động, mái đá
hoặc các túp lều lợp bằng cỏ khô hay lá cây.
+ Nguồn thức ăn bao gồm cả những sản
phẩm săn bắn, hái lượm và tự trồng trọt,
chăn nuôi.
- Về đời sống tinh thần:
+ Trong các di chỉ, người ta đã tìm thấy nhiều
viên đất nung có dùi lỗ và xâu thành chuỗi,
nhiều vỏ ốc biển được mài thủng, có thể xâu
dây làm đồ trang sức, những bộ đàn đá, vòng
tay,... Hoa văn trên đồ gốm cũng dần mang
tính chất nghệ thuật, trang trí.LUYỆN TẬP
Bài tập 1: Theo em, lao động có vai trò như thế nào trong việc làm thay đổi con người và
cuộc sống của nguời nguyên thuỷ?
Bài tập 2: Tìm trên lược đồ hình 4 (tr.22) kết hợp với tra cứu thông tin từ sách, báo và
internet, hãy cho biết các di tích thời đồ đá được phân bố ở những tỉnh nào của nước ta
ngày nay và sự phân bố đó nói lên điều gì.CẢM ƠN CÁC EM!
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT!