KiỂM TRA BÀI CŨ:
1. Có thể nghe thấy âm thanh phát ra từ đâu?
Âm thanh phát ra từ tiếng xe chạy, tiếng người
nói, tiếng chim hót, tiếng vượn kêu
2. Nguồn gốc phát ra âm thanh?
Âm thanh do các vật rung động phát raMỤC TIÊU:
Sau bài học, HS có thể:
- Nhận biết được tai ta nghe được âm thanh
khi rung động từ vệt phát ra âm thanh được
lan truyền trong môi trường (khí, lỏng hoặc
rắn) tới tai.
- Nêu ví dụ hoặc làm thí nghiệm chứng tỏ âm
thanh yếu đi khi lan truyền ra xa nguồn.
- Nêu ví dụ về âm thanh có thể lan truyền qua
chất rắn và chất lỏng.
Khoa học
Bài 42: SỰ LAN TRUYỀN ÂM THANHĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
Chuẩn bị theo nhóm: 2 ống bơ (lon);
vài vụn giấy; 2 miếng ni lông; dây
chun; một sợi
dây mềm (bằng sợi gai, bằng đồng,
…); trống; đồng hồ, túi ni lông(để bọc
đồng hồ),
chậu nước.
Khoa học
Bài 42: SỰ LAN TRUYỀN ÂM THANHKhoa học:
Bài 42:
• Hoạt động 1: tìm hiểu về sự lan truyền âm tha
nh
• Hoạt động 2: tìm hiểu về sự lan truyền âm
thanh qua chất lỏng, chất rắn
• Hoạt động 3: tìm hiểu âm thanh yếu hay mạnh
lên khi khoảng cách đến các nguồn âm xa hơn
• Hoạt động 4: trò chơi nói chuyện qua điện
thoạiHoạt động 1: tìm hiểu về sự lan truyền âm
thanh
• Đặt phía dưới trống 1 cái ống bơ, miệng ống được
bọc ni lông và trên có rắc ít giấy vụn như hình 1:
Gõ trống và quan sát các vụn giấy. Nêu kết quả
quan sát?CÂU HỎI THẢO LUẬN:
• Vì sao tấm ni lông rung?
• Ở bài trước ta đã biết khi nào trống phát ra
âm thanh?Kết quả thảo luận:
• Khi mặt trống rung, không khí xung quanh cũng rung
động. Rung động này được lan truyền trong không
khí. Khi rung động lan truyền tới miệng ống sẽ làm
cho tấm ni lông rung động và làm các vụn giấy
chuyển động
• Tương tự như vậy, khi rung động lan truyền tới tai ta
sẽ làm màng nhĩ rung động, nhờ đó ta có thể nghe
thấy được âm thanh.Các ví dụ về sự lan truyền rung động:
• 1. Sự truyền chuyển động của một dãy hòn bi
đặt gần nhau và thẳng hàng
( Khi hòn bi đầu chuyển động đập vào hòn bi thứ
2, hòn bi thứ 2 lại đập vào hòn bi thứ 3,… cứ
như vậy hòn bi cuối dãy cũng chuyển động)
2. Sự lan truyền chuyển động trên mặt nước khi
ta thả hòn sỏi xuống mặt nướcHoạt động 2: tìm hiểu về sự lan truyền âm thanh
qua chất lỏng, chất rắn
Đặt một chiếc đồng hồ chuông
đang kêu vào một túi ni lông,
buộc chặt túi lại rồi thả vào
chậu nước. Áp một tai vào
thành chậu, tai kia được bịt lại.
Bạn có nghe thấy tiếng đồng
hồ không? Kết quả này cho
thấy âm thanh có truyền qua
thành chậu, qua nước được
không?
Tiến hành thí nghiệm:Kết quả thí nghiệm:
• Âm thanh có thể truyền qua nước, qua thành
chậu.
Như vậy âm thanh còn có thể truyền qua chất
lỏng và chất rắn.Ví dụ:
• Gõ thước vào hộp bút trên mặt bàn, áp một
tai xuống bàn, bịt tai kia lại ta sẽ nghe được
âm thanh
• Áp tai xuống đất nghe tiếng vó ngựa từ xa
• Cá nghe thấy tiếng chân người bước
• Cá heo, cá voi có thể “ nói chuyện” với nhau
dưới nước.Hoạt động 3: tìm hiểu âm thanh yếu hay mạnh
lên khi khoảng cách đến các nguồn âm xa hơn
1. Nêu ví dụ về sự lan truyền của âm thanh càng xa
nguồn càng yếu đi?
• Đứng gần trống trường thì nghe rõ hơn, khi ô tô ở xa
nghe tiếng còi nhỏ,nói chuyện ở gần nhau thì nghe rõ
hơn,…
2.Làm thí nghiệm về sự lan truyền của âm thanh càng
xa nguồn càng yếu đi?
Một em gõ thước lên bàn, một em đi ra xa dần để
cảm nhận sự thay đổi của âm thanh.Các nhóm chuẩn bị sẵn đồ dùng để tiến hành chơi.
HOẠT ĐỘNG 4:Luật chơi:
• Mỗi nhóm nhận được 1 mẫu tin ngắn ghi trên
tờ giấy. Một em phải truyền tin này cho các
bạn cùng nhóm ở đầu dây bên kia( sợi dây
phải đủ dài, dây nối cần căng và đáy ống nối
phải mỏng). Em phải nói nhỏ sao cho bạn
mình nghe được nhưng người giám sát đứng
cạnh đó không nghe được. Nhóm nào ghi lại
đúng bản tin trước mà không để lộ thì nhóm
đó chiến thắngKhoa học:
Bài 42: SỰ LAN TRUYỀN ÂM THANH
KẾT LUẬN
• Âm thanh không chỉ truyền qua được không
khí mà còn chuyền qua chất rắn, chất lỏngKhoa học
Bài 42:
- Xem lại bài.
- Mỗi nhóm chuẩn bị:
5 chai hoặc cố giống nhau
Tranh ảnh về vai trò của âm thanh trong cuộc
sống
Tranh ảnh về các loại âm thanh khác nhau
Mang đến lớp một số đĩa, băng catset
Về nhà: