Powerpoint bài viết đoạn văn trình bày luận điểm lớp 7

BÀI 25 – TIẾT 100
Nội dung bài học:
* Cách trình bày luận điểm thành một đoạn văn nghị luận.
* Luyện tập viết đoạn văn trình bày luận điểm.
a. Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương: Ở vào nơi trung tâm
trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại
tiện hướng nhìn sông dựa núi. Địa thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng.
Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong
phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn tụ
hội trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế
vương muôn đời.
b. Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay. Nói
thế có nghĩa là nói rằng: tiếng Việt là một thứ tiếng hài hòa về mặt âm hưởng,
thanh điệu mà cũng rất tế nhị, uyển chuyển trong cách đặt câu. Nói thế cũng
có nghĩa là nói rằng: tiếng Việt có đầy đủ khả năng để diễn đạt tình cảm, tư
tưởng của người Việt Nam và để thỏa mãn cho yêu cầu của đời sống văn hóa
nước nhà qua các thời kì lịch sử.
Thảo luận nhóm (5 phút)
1. Nêu nội dung của đoạn văn?
2. Xác định và nêu vị trí của câu chủ đề trong đoạn văn?
3. Đoạn văn được trình bày theo cách nào?
4. Phân tích cách trình bày đoạn văn ?
(Lí Công Uẩn, Chiếu dời đô)
(Đặng Thai Mai, Sự giàu đẹp của tiếng Việt)
Câu 1
Lịch sử,
vị trí,
thế đất
Câu 2
Địa lý
Câu 3
Địa thế
Câu 4
Dân
cư
Câu 5
Phong
thủy

Câu 6
Kết luận: xứng đáng là kinh đô
muôn đời
Đoạn văn
quy nạp
Đoạn a.
a. Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao Vương: Ở vào nơi trung tâm
trời đất; được cái thế rồng cuộn hổ ngồi. Đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại
tiện hướng nhìn sông dựa núi. Địa thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng.
Dân cư khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong
phú tốt tươi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn tụ
hội trọng yếu của bốn phương đất nước; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế
vương muôn đời.
b. Tiếng Việt có những đặc sắc của một thứ tiếng đẹp, một thứ tiếng hay. Nói
thế có nghĩa là nói rằng: tiếng Việt là một thứ tiếng hài hòa về mặt âm
hưởng, thanh điệu mà cũng rất tế nhị, uyển chuyển trong cách đặt câu. Nói
thế cũng có nghĩa là nói rằng: tiếng Việt có đầy đủ khả năng để diễn đạt tình
cảm, tư tưởng của người Việt Nam và để thỏa mãn cho yêu cầu của đời sống
văn hóa nước nhà qua các thời kì lịch sử.
Thảo luận nhóm (3 phút)
1. Nêu nội dung của đoạn văn?
2. Xác định và nêu vị trí của câu chủ đề trong đoạn văn?
3. Đoạn văn được trình bày theo cách nào?
4. Phân tích cách trình bày đoạn văn ?
(Lí Công Uẩn, Chiếu dời đô)
(Đặng Thai Mai, Sự giàu đẹp của tiếng Việt)
Câu 2
- Âm hưởng, thanh
điệu hài hòa.
- Câu tế nhị, uyển
chuyển.
Câu 3
- Diễn đạt tư
tưởng, tình cảm.
-Thỏa mãn yêu cầu
của đời sống văn
hóa.

Câu 1
Nêu luận điểm: Tiếng Việt đẹp và hay
Đoạn văn
diễn dịch
Đoạn b.
Cấu trúc đoạn văn
nghị luận
Đoạn văn
quy nạp
Đoạn văn
diễn dịch
Câu chủ đề
(luận điểm)
Câu chủ đề
(luận đểm)
Luận
cứ 1
Luận
cứ 2
Luận
cứ 3
Luận
cứ…
Luận
cứ 1
Luận
cứ 2
Luận
cứ 3
Luận
cứ 4

Ở màn đầu chương XIII, cảnh nhà vợ chồng địa chủ Nghị
Quế, Ngô Tất Tố cho bưng vào đấy một cái rổ nhún nhín bốn chó
con. [...] Quái thay là Ngô Tất Tố. Mới xem ai cũng thấy vợ
chồng địa chủ cũng chỉ là như mọi người khác thích chó, yêu gia
súc, tưởng người lành hoặc kẻ bất lương cũng không khác nhau
gì lắm trong việc nuôi chó con. Thằng chồng le te cho chó ăn
cơm, ôn tồn hỏi về chó, rồi xem tướng chó. Hắn sung sướng. Vợ
hắn và hắn bù khú […] với nhau trên câu chuyện chó con. Ấy thế
rồi là đùng đùng giở giọng chó má ngay với mẹ con chị Dậu đứng
đấy. Đoạn này, khá lắm, bác Tố ạ! Cho thằng nhà giàu rước chó
vào nhà, nó mới càng hiện chất chó đểu của giai cấp nó ra.
(Nguyễn Tuân, Truyện “Tắt đèn” của Ngô Tất Tố)
• Luận điểm: Bản chất chó đểu của giai cấp địa chủ phong kiến.

GHI NHỚ
Khi trình bày luận điểm trong đoạn văn nghị luận, cần chú ý:
- Thể hiện rõ ràng chính xác nội dung của luận điểm trong
câu chủ đề. Trong đoạn văn trình bày luận điểm, câu chủ đề
thường được đặt ở vị trí đầu tiên (đối với đoạn diễn dịch) hoặc
cuối cùng (đối với đoạn quy nạp).
- Tìm đủ các luận cứ cần thiết, tổ chức lập luận theo một trật
tự hợp hợp lý để làm nổi bật luận điểm.
- Diễn đạt trong sáng, hấp dẫn để sự trình bày luận điểm có
sức thuyết phục.
Bài tập 1: Đọc hai câu văn sau và diễn đạt ý mỗi câu
thành một luận điểm ngắn gọn, rõ:
a, “Trước hết là cần phải tránh cái lối viết “rau muống”
nghĩa là lằng nhằng “trường giang đại hải”, làm cho
người xem như là “chắt chắt vào rừng xanh.”
(Hồ Chí Minh, Cách viết)
=> Tránh dùng lối viết dài dòng làm người xem, người đọc
khó hiểu.
b, “Ngoài việc đam mê viết, cái thích thứ hai của Nguyên
Hồng là được truyền nghề cho bạn trẻ.”
(Nguyễn Tuân)
=> Nguyên Hồng thích truyền nghề cho bạn trẻ.
Bài tập 2: Đoạn văn sau đây trình bày luận điểm gì và sử dụng
các luận cứ nào? Hãy nhận xét về cách sắp xếp luận cứ và cách
diễn đạt của đoạn văn.
Tôi thấy Tế Hanh là một người tinh lắm. Tế Hanh đã ghi
được đôi nét rất thần tình về cảnh sinh hoạt chốn quê hương.
Người nghe thấy cả những điều không hình sắc, không thanh
âm như “mảnh hồn làng” trên “cánh buồm giương”, như tiếng
hát của hương đồng quyến rũ con đường quê nho nhỏ. Thơ Tế
Hanh đưa ta vào một thế giới rất gần gũi thường ta chỉ thấy một
cách mờ mờ, cái thế giới những tình cảm ta đã âm thầm trao
cho cảnh vật: sự mỏi mệt say sưa của con thuyền lúc trở về
bến, nỗi khổ đau chất chứa trên toa tàu nặng trĩu, những vui
buồn sầu tủi của một con đường.
(Hoài Thanh, Thi nhân Việt Nam)
Bài tập 3: Viết các đoạn văn ngắn triển khai ý các luận
điểm sau:
Học thì phải kết hợp làm bài tập thì mới hiểu bài.
Bài tập số 4: Để làm sáng tỏ luận điểm “Văn giải thích cần
phải viết cho dễ hiểu”, em sẽ đưa ra những luận cứ nào?
Những luận cứ ấy cần được sắp xếp theo một trình tự như
thế nào để tăng hiệu quả thuyết phục của đoạn văn?

Diễn đạt trong
sáng, hấp dẫn để
sự trình bày luận
điểm có sức
thuyết phục.
Thể hiện rõ ràng,
chính xác nội dung
của luận điểm
trong câu chủ đề
Câu chủ đề
ở đầu đoạn
(D. dịch)
Câu chủ đề
ở cuối đoạn
(Q. nạp)
Nắm vững nội dung bài,
học thuộc ghi nhớ. Làm
bài tập còn lại ( Bài tập 3
viết thành đoạn văn qui
nạp rồi chuyển sang đoạn
văn diễn dịch).
Soạn bài: Luyện tập xây
dựng và trình bày luận
điểm
BÀI TẬP VỀ
NHÀ
Chúc các em học tập thật tốt.
TẠM BiỆT