BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
Nguyễn Khuyến
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả: sgk
- Tiểu sử: Nguyễn Khuyến (1835 -
1909), quê ở Yên Đỗ, Bình Lục, Hà
Nam
- Cuộc đời: Là nhà thơ làng cảnh kiệt
xuất
- Phong cách thơ: trào phúng, trữ tình
Nguyễn Khuyến lúc làm quan
Từ đường nhà Nguyễn
Mộ của Nguyễn Khuyến ở tỉnh Nam Định
Hòm sắc phong do nhà Vua ban
Hòm sách, ống quyển thi Đình, thi Hương
I. Tìm hiểu chung
2. Tác phẩm:
- Xuất xứ: Sáng tác trong thời gian ở ẩn
- Thể thơ: Thất ngôn bát cú
- Đề tài: viết về tình bạn
• Hiệp vần cuối câu 1,2,4,6,8
• Luật trắc
• Đối: Câu 3 với 4, câu 5 với 6
I. Tìm hiểu chung
3. Đọc: Ngắt nhịp 4/3, riêng câu 7 nhịp 4/1/2
4. Bố cục: 3 phần
• Câu đầu: Cảm xúc khi bạn đến chơi
• Sáu câu tiếp: Tiếp đãi bạn
• Câu cuối: Khẳng định tình bạn chân thành
CÂU HỎI THÀO LUẬN
Bài thơ “Bạn đến chơi nhà” có điểm gì giống và
khác về hình thức so với bài thơ “Qua Đèo Ngang”
| Giống Về số câu, số chữ, cách hiệp vần, đối thanh, đối ý |
Khác Phá luật: đề -thực-luận kết (2-2-2-2) Tạo ra kết cấu mới (1-6-1) |
Bạn đến chơi nhà
Đã bấy lâu nay bác tới nhà (1)
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa (2)
Ao sâu nước cả, khôn chài cá, (3)
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà (4)
Cải chửa ra cây, cà mới nụ (5)
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa(6)
Đầu trò tiếp khách trầu không có (7)
Bác đến chơi đây, ta với ta (8)
Phần 2
Phần 3
Phần 1
II. Đọc hiểu văn bản
1. Cảm xúc khi bạn đến chơi
Đã bấy lâu nay Bác tới nhà
=> Lời thơ tự nhiên hồ hởi
Vui mừng khi gặp bạn
2. Tiếp đãi đối với bạn
- Trẻ …..vắng
Không người sai bảo
- Chợ ……xa
Không dễ mua thức ăn
2. Tiếp đãi đối với bạn
- Ao sâu….khôn chài lưới
- Vườn rộng….khó đuổi gà
- Cải …….chửa ra cây
- Cà…….mới nụ
- Bầu…vừa rụng rốn
- Mướp ….đương hoa
- Trầu ….không có
-> Rất muốn tiếp đãi bạn chu đáo nhưng
không có gì để tiếp đãi
Có cũng
bằng không
Ở dạng tiềm ẩn
THẢO LUẬN (theo cặp)
Có 2 ý kiến cho rằng:
1. Nguyễn Khuyến không có gì tiếp đãi
bạn vì hoàn cảnh ông quá nghèo.
2. Tác giả nói quá lên cho vui về cảnh
sống thanh bạch của mình.
Em đồng ý với ý kiến nào? Vì sao?
Bác đến chơi đây ta với ta
- “Ta với ta” tuy hai mà một
- Sự đồng nhất trọn vẹn giữa chủ và
khách
=> Khẳng định chiều sâu của tình bạn
3. Khẳng định tình bạn chân thành
THẢO LUẬN
So sánh cụm từ “ta với ta” trong bài
thơ Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn
Khuyến với cụm từ “ta với ta”
trong bài thơ “Qua Đào Ngang” của
bà Huyện Thanh Quan
III. Tổng kết
1. Nội dung
Ca ngợi tình bạn chân thành, dân dã mà thắm thiết
2. Nghệ thuật
- Tạo tình huống bất ngờ,thú vị
- Lời thơ giản dị, tự nhiên
- Giọng thơ hóm hỉnh, vui tươi
* Ghi nhớ: sgk/105
TRẮC NGHIỆM
1. Nghệ thuật của bài thơ:
A. Ngôn ngữ cổ xưa, giọng thơ buồn
B. Ngôn ngữ trang nhã, giọng thơ sâu lắng
C. Ngôn ngữ bình dị, giọng thơ dí dỏm
D. Ngôn ngữ uyên bác, giọng thơ trữ tình
2. Tác giả nói lên sự thiếu thốn vật chất
nhằm mục đích gì?
A. Nói lên hoàn cảnh nghèo của mình
B. Không muốn tiếp đãi bạn
C. Tâm sự với bạn để bạn hiểu
D. Khẳng định cái đẹp, sự cao quý, giá
trị của tình bạn
TRẮC NGHIỆM
A. Bài thơ Bạn đến chơi nhà và Qua Đèo
Ngang đều viết bằng thể thơ thất ngôn
bát cú
B. Hai bài thơ đều diễn tả tình bạn chân
thành, gắn bó
C. Hai bài thơ đều kết thúc bằng cụm từ “ta
với ta”
D. Hai bài thơ đều có cách nói dí dỏm, dân
dã
3. Trong những câu sau, nhận xét
nào đúng, nhận xét nào sai?
Dặn dò
1. Học thuộc bài thơ
2. Sưu tầm 3 câu ca dao, tục ngữ nói về
tình bạn
3. Chuẩn bị bài “Tĩnh dạ tư”